Aanpassing computer voor veel gehandicapten een zegen

Als er over hulpmiddelen in de zorg wordt gesproken, denk je al gauw aan rolstoel, rollator, krukken, gehoorapparaten, ergonomisch aangepast eet- en badkamergerei, een verhoogde toiletzitting, douchekruk… en nog veel meer. Allemaal erg belangrijk om het mensen mogelijk te maken een zo zelfstandig mogelijk leven te leiden.

Maar hoe zit het met andere zaken die voor een mens even belangrijk zijn, zo niet belangrijker? Een vrouw met een zwaar herseninfarct die voordat het lot toesloeg haar leven achter de computer doorbracht, bijvoorbeeld. Ze verdiende daar deels een klein inkomen mee en verder had ze er bijzonder veel plezier in om van alles op te zoeken en via Skype en andere mogelijkheden met mensen over de hele wereld te communiceren.

Nu is zij niet meer in staat haar armen behoorlijk te bewegen, kan zij haar handen nauwelijks onder controle houden en moet ze verder bij van alles en nog wat worden geholpen. Achter de computer zitten lijkt dus een onhaalbare zaak te zijn geworden. Maar… er zijn computeraanpassingen mogelijk waardoor iemand met deze fysieke beperkingen toch nog ‘aan de bak kan’.

Vergroot toetsenbord

Een kleine zoektocht op internet levert wel wat ideeën op. In dit geval zou een vergroot toetsenbord wellicht kunnen helpen, zodat de ongecontroleerde handen eerder op de goede plek terecht komen. Ook zijn er verschillende aanpassingen mogelijk die de muis vrijwel overbodig maken dan wel dat apparaatje omtoveren tot een gehoorzaam instrument. Natuurlijk moet met een dergelijke aanpassing goed worden geoefend voordat iemand onbekommerd aan de slag kan gaan.

Een computer met spraak software zou ook een mogelijkheid kunnen zijn, dan reageert de computer op elk gesproken commando. Voorwaarde is wel dat er dan een duidelijker heldere stem is die de commando’s kan geven. In het geval van boven beschreven vrouw is dat een onmogelijke eis. Ze kan niet meer goed uit haar woorden komen, dus die software voegt voor haar niets toe – behalve nog meer frustratie.

Een groter scherm, al dan niet met een schermvergroter, is een zegen voor slechtzienden. Nadeel van een schermvergroter is dat je dan niet meer de hele webpagina voor je neus hebt, maar dat is een overkomelijk bezwaar zolang je wel kan doen wat je wilt of moet doen. Een screenreader of homepagereader leest de tekst van een pagina voor zodat mensen die dyslexisch zijn of helemaal blind toch met de computer kunnen werken. Een screenreader bedient de hele computer, inclusief Word en Excel, een homepagereader alleen het internet.

Al deze aanpassingen zijn behoorlijk aan de prijs. Er wordt alleen een vergoeding gegeven als een computer direct noodzakelijk is. In andere gevallen kàn een aanpassing worden vergoed, maar niet een-twee-drie. In alle gevallen moet de aanvrager zelf een computer in bezit hebben. Voor mensen die een computer nodig hebben voor de meest essentiële communicatie, gelden andere regels. Deze komen meestal wel in aanmerking voor een vergoeding uit de AWBZ.