Forensische verpleegkunde – een nieuwe opleiding

Een beetje liefhebber van detective- en misdaadseries ziet ze elke week over het tv-scherm wandelen: de forensisch deskundigen die elk haartje, elk vezeltje, elk scherfje en elk druppeltje bloed aan een intensief onderzoek onderwerpen. Forensisch onderzoek leidt tot waarheidsvinding en met de waarheid kunnen daders worden opgespoord en berecht.

Ook voor misbruik, verkrachting en mishandeling komen de deskundigen in touw om aan de hand van op het slachtoffer gevonden sporen mogelijk de dader te vinden.

In Utrecht staat de Forensische Polikliniek Kindermishandeling (FPKM), speciaal voor kinderen die het slachtoffer zijn van mishandeling en/of misbruik. Vanuit het hele land kunnen hulp- en zorgverleners kinderen doorsturen naar de polikliniek

De FPKM begint eind januari 2013 met een opleiding tot forensisch verpleegkundige. Onderzoek is één ding, hulp verlenen aan slachtoffers van misbruik en verkrachting een ander. Zowel in gewone ziekenhuizen – meestal op de spoed-of eerstehulpafdeling – als in de Polikliniek Kindermishandeling in Utrecht zijn het verpleegkundigen die veel tijd met het mogelijke slachtoffer doorbrengen en proberen hen zoveel mogelijk op hun gemak te stellen. Daarbij mogen eventuele sporen natuurlijk niet worden gewist.

Sporenmateriaal

Slachtoffers van mishandeling, misbruik of verkrachting moeten op een speciale manier worden benaderd, willen zij niet volledig dichtklappen of door het lint gaan. Daarnaast moet het bruikbare sporenmateriaal zo snel mogelijk worden veiliggesteld en overhandigd aan de politie of het Openbaar Ministerie. Ook worden slachtoffers onderzocht op SOA en eventuele zwangerschap. De hulpverlening in eerste instantie is zo compleet. Verdere hulpverlening wordt buiten de polikliniek gegeven.

De opleiding tot forensische verpleegkundige wordt gegeven in samenwerking met de GGD Amsterdam. Voorheen moesten verpleegkundigen die belangstellingen hadden voor forensische zaken zich specialiseren met een opleiding binnen de forensische wetenschappen. Dat is met deze opleiding niet meer nodig. Voorwaarde is wel dat cursisten in spe een Hbo-opleiding hebben gevolgd en minstens vijf jaar werkervaring hebben. De opleiding telt 29 dagen, verdeeld over anderhalf jaar. Los daarvan zijn er ook vijf stagedagen. Forensisch medisch onderzoek, arrestantenzorg, zeden, huiselijk geweld en kindermishandeling maken deel uit van het lesprogramma.

Geen CSI

Als verpleegkundige kun je op allerlei manieren te maken krijgen met slachtoffers of daders van geweld. In het ziekenhuis, de ambulance, de wijkverpleging, het meldpunt voor kindermishandeling, een gevangenis of een asielzoekerscentrum. Verpleegkundigen spelen een belangrijke rol in de afwikkeling van dit soort zaken en het is mede daarom dat deze innovatieve cursus is ontwikkeld. Niet om CSI te evenaren, maar om te observeren, op tijd alarm te slaan en zorg te verlenen.

Er is plaats voor 21 cursisten. Belangstellenden moeten zich vóór 20 december van dit jaar opgeven via de website van de polikliniek in Utrecht: www.polikindermishandeling.nl.