Gastblog: Het verschil tussen kindercoaching en kindertherapie

Vaak wordt gezegd dat ik nu Kindercoach ben geworden. Ja, dat klopt echter, dat was ik bijna vijf jaar geleden al. Nu mag ik mij Kindertherapeut noemen. Ja en wat is dan het verschil?

Iedereen in Nederland mag zich Kindercoach noemen, of je nu wel of niet een studie hiervoor gedaan hebt. Of je nu een kindercoachopleiding van 3 maanden, of een Kindercoachopleiding van een jaar hebt gevolgd.

Kindertherapeut mag niet iedereen zich noemen, het is een beschermde naam die je pas draagt wanneer je de volledig gecertificeerde opleiding hebt gevolgd. Voldoe je vervolgens ook nog aan de eisen die de zorgverzekeraars in Nederland stellen, dan kun je zelfs aansluiten bij een beroepsvereniging zodat de consults deels of geheel vergoed worden, afhankelijk van de wijze waarop de ouder verzekerd is.

Waar mij het mij om gaat, is ‘schoenmaker blijf bij je leest’, echter, hoe weet je nu als ouders dat je de beste keuze voor je kind gaat maken bij het zoeken naar een therapeut, wat ‘die schoenmaker’ en wat ‘die leest’ is.

Ik ga het uitleggen aan de hand van de metafoor van de koets, zoals Jeannette Bakker deze zo prachtig verwoord heeft.

Coach

Als je het woord ‘coach’ gaat herleiden, dan kom je terecht in een klein plaatsje in Hongarije, Kocs genaamd. Daar werden in de vijftiende eeuw koetsen gemaakt voor het keizerlijke wagenpark in Komarom, een grensplaats tussen Hongarije en Slowakije. Deze voertuigen ontleenden hun naam aan het stadje waar ze zo zorgvuldig werden gemaakt. De beste wagenmakers maakten deze goed afgeveerde coaches, of koetsen, voor de koningen van deze aarde, opdat zij zich comfortabel zouden kunnen verplaatsen.

Wanneer we kijken naar dit beeld, de koets, dan zie je hier een paar mooie metaforen in.

De koetsier, de passagier en de paarden

Er is een koetsier, een koning of koningin en er zijn de paarden. Allen staat voor een deel van de mens. De paarden staat symbool voor de talenten. De koetsier geeft de weg aan en stuurt de talenten bij. Maar de passagier, de koning of koningin=de ziel, bepaald waar de levensreis naar toe gaat.

Deze symboliek is mooi in te zetten bij kindercoaching. Ieder kind heeft een eigen weg te gaan met de eigen talenten en mogelijkheden en kan deze leren besturen.

Vertrekpunt

Om te weten wat het vertrekpunt van een kind is, voer je een intakegesprek. Je moet namelijk wel weten waar het kind op dat moment in zijn leven staat. Dit vertrekpunt bespreek je natuurlijk met de ouders, die veel over het kind weten, maar ook met het kind zelf. Waar sta jij op dit moment? En hoe ben je hier gekomen?

Bagage

Ieder mens, ieder kind, heeft zo zijn eigen bagage. Bij het verrekpunt is het dan ook handig om te weten welke bagage het kind meeneemt. En hier komt een mooie scheiding tussen kindercoaching en therapie. Want de kindercoach heeft wel informatie nodig over hoeveel koffers het kind meeneemt, alleen blijven de koffers dicht. De bagage is van het kind, de kindercoach zal hier niet in gaan graven, peuteren, sorteren, opnieuw inpakken etc. Dat is het werk van de kindertherapeut. De kindercoach blijft hier van af. Het kan alleen wel voorkomen dat een kind tijdens de coaching een van de koffers op tafel legt en opent. Dan kijkt de kindercoach belangstellend mee. Het kind kan zelf kijken naar de bagage en ontdekkingen doen. Wanneer blijkt dat de bagage te complex is, zal de kindercoach doorverwijzen. Zolang de kindercoach niet in de bagage gaat trekken of herordenen en het kind zelf baas blijft over de koffer, blijft de kindercoach ‘bij de eigen leest’.

Veerkracht

De koets was een van de eerste vervoersmiddelen waar gebruik werd gemaakt van vering. De veerkracht zorgde ervoor dat de passagiers obstakels met minder gehobbel en gebobbel konden nemen. Zo is het ook met kindercoaching. De veerkracht van een kind wordt aangesproken. We kijken niet naar wat kapot is, maar juist naar de mogelijkheden in het kind zelf.

Obstakels

Tijdens de levensreis komt de koets natuurlijk obstakels tegen. In het dagelijks leven noemen wij dit ‘problemen’. De kindercoach onderzoekt samen met het kind het obstakel en kijkt of het kind zelf dit obstakel met zijn koets kan overwinnen of dat er hulpbronnen nodig zijn. Het is belangrijk dat het kind zich bewust wordt van het obstakel en de eigen mogelijkheden, maar ook de inzet van de relaties dit tot steun kunnen dienen om met dit ‘probleem’ te dealen, zodat de levensreis weer verder kan gaan.

Reisdoel

Kindercoaching gaat over bewustwording en ontdekken van mogelijkheden en talenten. Maar voor het kind is er ook een doel nodig. Waar gaan we naartoe met de koets? In plaats van rondtoeren voor de lol gaat het wel over iets wezenlijks en dat kan een kind bepalen door een eigen doel te formuleren. Dit is niet het doel van de ouders of van de kindercoach, maar echt van het kind zelf. En het begeleiden van een kind zodat deze het eigen doel kan omschrijven is een vak apart.

Werkplaats

Soms is er een onderdeel van de koets versleten of beschadigd. Bij de kindercoach kan een kind zelf herstelwerkzaamheden uitvoeren. Met of zonder hulpbronnen. Niet de kindercoach repareert, maar het kind zelf. Wanneer een kind iets niet zelf kan repareren is het tijd om door te verwijzen naar de kindertherapeut of andere hulpverlening die hier wel thuis in is. Vaak weten ouders en het kind niet dat er iets gerepareerd moet worden. Door het traject bij de kindercoach komt dit wel boven tafel en kunnen ouders, kind en kindercoach kijken wat er nodig is.

De kindercoach zelf

Natuurlijk heeft de kindercoach zelf ook weet van de eigen bagage en het eigen vertrekpunt. En ook de kindercoach heeft soms slijtage of beschadigingen aan de eigen koets. Dat is inherent aan het leven. Dit hoeft niet te betekenen dat de kindercoach niet aan de slag kan. Juist wel. Maar opleiding, intervisie, supervisie of coaching voor de kindercoach zelf is wel noodzakelijk om dit vak uit te kunnen voeren.

De kinder-en jeugdtherapeut zelf

De therapeut heeft een erkend HBO-opleiding achter de rug. Is de therapeut aangesloten bij een beroepsvereniging dient de therapeut jaarlijks te voldoen aan de gestelde herregistratie. Dit betekent dat de therapeut jaarlijks diverse scholingen moet volgen en behalen. Tevens dient de therapeut verplicht deel te nemen aan intervisie en reflectiegesprekken. De consults worden deels of geheel vergoed vanuit de zorgverzekeraars, afhankelijk van de aanvullende verzekering van de ouder overigens. De kindertherapeut is gespecialiseerd in de diverse stoornissen die zich kunnen voordoen bij een kind, autisme, verslavingen, gedragsproblemen, studieproblemen en nog veel meer.

Metafoor

Dit bovenstaande is enkel een metafoor. Een metafoor is een beeldspraak gebaseerd op vergelijking, waarbij een woord in een niet-letterlijke betekenis wordt gebruikt. Het is dan ook bedoeld om het vak iets duidelijker te maken en om het verschil uit te kunnen leggen tussen kindercoaching en Kinder- en Jeugdtherapie en andere vormen van hulpverlening.