Halloween, te eng voor kinderen?

De traditie om op 31 oktober Halloween te vieren wordt in Nederland steeds groter. Elk jaar zijn er weer meer feesten en optochten, alle winkels zijn inmiddels in het Halloween thema uitgedost en de pompoenen vliegen de winkels uit. Die georganiseerde feesten zijn met name bedoeld voor volwassenen, die elke gelegenheid aangrijpen zich te verkleden. Toch is het ook steeds normaler om er op school aandacht aan te geven.

Ook voor kinderen kan het een leuk feest zijn. Bovendien is het moeilijk je er afzijdig van te houden omdat het overal in de winkels en op televisie aandacht krijgt. Maar wat voor effect heeft een 'eng' feest als Halloween eigenlijk op kinderen? Het rare aan Halloween is namelijk dat kinderen ineens worden blootgesteld aan dood, verwondingen, spoken en skeletten, terwijl we er normaal alles doen om die thema's te vermijden. Want wie zou er ooit aan een driejarig kind een boekje voorlezen met zombies en afgehakte hoofden? Niemand! En 'de dood' uitleggen is vrij lastig, zelfs aan een kind van 12. Maar tijdens Halloween vergeet iedereen dat het voor kinderen, met hun rijke fantasie, behoorlijk heftig kan zijn om een skelet of bebloed mens te zien ronddolen.

Daarom een aantal tips om de kinderen voor te bereiden en te begeleiden.

Kinderen jonger dan 2 jaar:

In deze leeftijd beginnen kinderen langzaam de wereld van verbeelding te ontdekken. Het onderscheiden van de realiteit en fantasie is vaak moeilijk, zo niet onmogelijk. Ouders kunnen tijdens Halloween een emotioneel veiligheidsnet bieden door hun kinderen uit te leggen dat het allemaal nep is en dat mensen 'net alsof doen'. Probeer Halloween te vergelijken met eerdere bekende ervaringen zoals verkleedfeestjes. Oefen alvast met het verkleden zodat ze begrijpen dat die 'enge' mensen dat ook doen. Helaas is het ook gewoon nodig om ze weg te houden van de allerengste figuren.

3 tot 5 jaar:

het vermogen tot verbeelding in de leeftijdsgebied van 3 tot 5 jaar is extreem groot; kinderen van deze leeftijd zullen alles wat ze zien heel letterlijk nemen ('perceptie is de realiteit'). Daarom is het het beste om maskers te vermijden, omdat die veel te indrukwekkend en eng kunnen zijn door het afnemen van het zicht. Ook is het het beste om weg te blijven van extreem donkere en lawaaierige ruimtes met veel verklede mensen. Ook voor deze leeftijd geldt: laat het kind alvast wennen aan het kostuum door het eerder al een paar keer aan te doen. Bespreek het verschil tussen echt en nep nog een keer. Luister naar hun zorgen en maak ze duidelijk dat, wat er ook gebeurt, jij bij ze bent om ze te beschermen. Zeg niet "je moet niet bang zijn", omdat dit hun behoefte om angst uit te drukken zal onderdrukken. Probeer al wat vroeger op de avond langs de deuren te gaan zodat het nog niet zo donker en druk is.

5 tot 8 jaar:

In deze leeftijdsgroep maakt het pure denkbeeldige spel- en denkproces plaats voor het begin van logisch denken. Dit meer geavanceerde denksysteem maakt deze kinderen minder gevoelig voor irrationele angsten (heksen en spoken), maar gevoeliger voor rationele angsten (verminkte lichamen, bloed en fysieke misvorming). Hoewel sommige kinderen zullen beweren dat ze het heel leuk vinden en gefascineerd zijn door alle enge dingen, is hun tolerantie voor zulke angsten vaak twijfelachtig. Wees dus voor hen een filter en vermijd films of tv-programma's die dergelijke enge dingen tonen. Laat ze ook niet teveel alleen op de avond van Halloween, dan heb je geen enkel zicht op de hoeveelheid angstaanjagende figuren die ze tegenkomen.

8 tot en met 16 jaar:

deze leeftijdsgroep (tevens tijdens de adolescentie) zorgt voor een verdere ontwikkeling van rationele angsten, samen met de ontwikkeling van wat sommige psychologen "sociale angst" noemen. Angst voor 'erbij horen' manifesteert zich in schaamte (bijvoorbeeld door je moeder in het openbaar gekust te worden ) en het bij de 'juiste groep' horen. Kinderen voelen de fundamentele noodzaak om geaccepteerd te worden door leeftijdsgenoten. Omdat ze daarin zo kwetsbaar zijn, lopen ze het risico in situaties te worden meegetrokken waarin ze zich niet goed voelen of waar ze nog niet klaar voor zijn. Bespreek met hen dat ze het best nog eng mogen vinden, dat ze geen 'mietjes' zijn als ze iets niet willen doen en dt ze best hun grenzen kunnen aangeven. Daarnaast is voor de adolecsenten het verkleden in de meest extreme kostuums een goede manier om anderen (met name volwassenen) te schokken. Leg hen wel uit dat kleine kinderen het heel erg eng kunnen vinden. Dit leert hen dat ze anderen kunnen kwetsen met hun angstaanjagende gedrag.

Het besef dat het voor kinderen een spannende ervaring kan zijn, en dat de thema's dood en de spookwereld niet echt kinderonderwerpen zijn is al erg belangrijk. Probeer het vooral luchtig en leuk te houden, met veel spelletjes en niet al te heftige verkleedpartijen. En laat de kleintjes niet alleen de straat opgaan 's avonds, wie weet wat er allemaal in ze omgaat. Want wie wil nou dat zijn kind een levenslang trauma overhoudt aan die ene gekke buurman die met een hakbijl en zijn hoofd onder zijn arm je kind de stuipen op het lijf jaagt. Succes en veel plezier!