Je rechten als luchtreiziger (met een beperking)
Wat Europees nieuws deze week, niet over de stand van de economie maar over wetgeving voor reizigers met een beperking. Zoals in diverse nieuwsmedia te lezen was, zouden er nieuwe Europese regels zijn die reizen makkelijker en goedkoper moeten maken voor mensen met een handicap en hun eventuele begeleiders. Dit is niet helemaal juist. Er zijn geen nieuwe wetten aangenomen, er is alleen advies uitgebracht over wat het resultaat van de al bestaande wet zou moeten zijn.
Dit verschil is van belang want de richtlijnen uit het advies zijn in feite slechts aanbevelingen. Ze dwingen de vliegtuigmaatschappijen nergens toe. De EU verordening uit 2006, waar dit advies over gaat, is wat dat betreft anders; daarin staan rechten opgesomd van gehandicapte reizigers en plichten van de luchtvaartmaatschappijen. Het uitgebrachte advies is vooral een herbevestiging van sommige punten, ook omdat bleek dat maar weinig reizigers met een handicap op de hoogte bleek van hun rechten. Een goed moment dus om alles eens op een rijtje te zetten.
De wet
- Je mag in principe niet geweigerd worden
Je boeking mag niet geweigerd worden vanwege je handicap en ze moeten je ook in het vliegtuig laten. Er zijn wel uitzonderingen op deze regel. Als de veiligheid van de vlucht of andere passagiers in het geding is, kan de een luchtvaartmaatschappij je in sommige gevallen weigeren. Hierbij kan je denken aan een ernstige besmettelijke ziekte, gevaarlijk gedrag als gevolg van een handicap, de noodzaak van medische behandeling tijdens de vlucht, of schadelijke effecten van het vliegen zelf voor de passagier in kwestie.
Dit klinkt nogal technisch maar het komt er op neer dat mensen met een medisch risico vanwege veiligheidseisen of de bouw van het vliegtuig niet altijd met een gewone vlucht mee kunnen. Beperkte mobiliteit alleen mag geen reden zijn voor weigering. Om in te schatten of je kan vliegen, kan de luchtvaartmaatschappij om een medisch attest vragen of eisen dat er een begeleider mee gaat op de vlucht.
- Hulp in het vliegtuig
Tijdens de vlucht en bij het in -en uitstappen is het personeel verplicht je te helpen. Ook bij het plaatsten van je handbagage en het door de cabine bewegen, om bijvoorbeeld naar je stoel of het toilet te gaan, moet je hulp krijgen als dat nodig is. Verzorging hoeft een luchtvaartmaatschappij niet aan te bieden, daar zul je een begeleider voor mee moeten nemen.
- Gratis hulpmiddelen/hulpdieren mee
Twee hulpmiddelen vliegen gratis mee. Een elektrische rolstoel is in dit kader ook een hulpmiddel dus ook daar betaal je niet voor. Daarnaast mag een hulpdier mee in de cabine, ook zonder extra kosten. Helaas is het meenemen van een dier in de cabine in sommige landen verboden en dan kan het dus niet. Vraag dat voor de zekerheid na voor je boekt. Medische apparatuur valt hier niet onder, zulke apparatuur moet in principe altijd gratis worden vervoerd. Voor gevaarlijke stoffen, waaronder zuurstofflessen, bestaan geen eenduidige regels. Bespreek dit met de luchtvaartmaatschappij voordat je vertrekt. Ook het meenemen van een hulpmiddel of dier moet je minstens 48 uur van tevoren aangeven.
- Naast elkaar
De luchtvaartmaatschappijen moeten hun best doen om je een stoel naast je begeleider te geven maar een garantie is dit niet. Voor minderjarigen met een beperking is het wel verplicht een stoel naast de begeleider te vinden.
- Op het vliegveld
Ieder Europees vliegveld is verplicht te zorgen voor voldoende faciliteiten voor en na het instappen, die er voor zorgen dat mensen met een beperking veilig kunnen reizen. Het gaat dan bijvoorbeeld om het beschikbaar stellen van rolstoelen, bewegwijzering voor blinden en slechtzienden en begeleiding door luchthavenpersoneel. Dat laatste kan je vooraf reserveren via de Schiphol website. De luchtvaartmaatschappij moet de informatie die je hen hebt doorgegeven bij het boeken doorgeven aan de vliegvelden van vertrek en aankomst. Helaas gaat dat niet altijd goed.
Het advies
In het advies wordt een aantal pijnpunten geformuleerd. Het blijkt te schorten aan de informatievoorziening, zowel van de luchtvaartmaatschappij richting de passagier als andersom (48 uur van tevoren aanmelden!), en daarnaast zorgt de verschillende interpretatie van regels in verschillende landen en door verschillende luchtvaartmaatschappijen voor onzekerheid.
Daarom benadrukt de Commissie dat:
- Luchtvaartmaatschappijen moeten hun klanten beter informeren. Reizigers met een beperking moeten van hun rechten op de hoogte zijn.
- Medische certificaten mogen alleen worden gevraagd als er een veiligheidsrisico bestaat. Voor mensen die alleen beperkt mobiel zijn is het eisen van zo’n certificaat niet toegestaan.
- Zelf een begeleider meenemen is niet verplicht. Hier geldt hetzelfde als bij het eisen van een medisch attest; als de veiligheid niet in het geding is mag de maatschappij niet eisen dat er een begeleider mee reist.
- Begeleiders zouden naast je moeten kunnen zitten en de Commissie zou ook graag zien dat de begeleider goedkoper of gratis mee mag vliegen. Dit wordt echter nog steeds aan de maatschappijen overgelaten.
De Europese Commissie geeft toe dat er nog veel mis is. Vooral de vage eisen aan veiligheid maken het voor de luchtvaartmaatschappijen mogelijk willekeurig te zijn en zelfs te discrimineren. Deze spanning tussen veiligheid en rechtvaardigheid voor mensen met een beperking zal nooit helemaal verdwijnen, zeker niet met deze vrijblijvende nieuwe richtlijnen. Hopelijk zal de hernieuwde aandacht die het advies met zich meebrengt de situatie wel verder verbeteren. Ondertussen is het van het grootste belang dat jij, als je gaat reizen, de diverse partijen bijtijds op de hoogte brengt van wat je nodig hebt en mee wil nemen.
Dear National Hulpgids,
Thank you for publishing the above information regarding flight regulations for handicapped within the EU.
However, for me as a handicapped/chronically ill individual, standard regulations for traveling in the EU by train are more of concern.
I now have a Gehandicapten Parkeerkaart, which is valid throughout the EU. However, this is not the case for my OV-Begeleiderskaart. This Kaart is only valid in the Benelux countries.
Ideally,OV-Begeleiderskarten could also be valid in all EU countries as is my Gehandicapten Parkeerkaart.
Right now I have no idea which countries other than the NL, Belgium, and Luxembourg accept my OV-Begeleiderskarten? Trains are usually better equiped to handle wheelchairs and persons with disabilities than most airlines.
What is especially relevant in my case is being able to have free passage for a begelieder!
Please let your readers know what the current status is for those wishing to travel by train outside the Benelux countries and whether new regulations are being formed to make the OV Begeliderer Karten valid throughout the EU.
Thank you,
Dr.econ.C.M. Johns
Mijn ervaring is - ik vlieg gemiddeld twee keer per jaar binnen Europa en naar Paramaribo dat op alle Europese luchthavens de begeleiding - ik ben rolstoel gebonden - vriendelijk en hulpvaardig is. Paramaribo beschouw ik als de meest 'invalide vriendelijke' luchthaven. Op schiphol gaat het met wat moeite meestal goed bij vertrek, maar helaas gaat er altijd wat fout bij aankomst. Laatste aankomst kwam er één begeleider van de luchthaven voor twee rolstoelgebruikers - beiden kunnen niet 'zelf rollen'. Een andere keer kwam er gewoon geen rolstoel, de gehele bemanning van een man of 8 heeft toen moeten wachten tot er na een half uur een stoel kwam. Ik stelde voor om mij naar boven te helpen tussen twee stewards in maar dat is tegen de regels .... In andere landen zijn ze daar godzijdank wat soepeler mee. Maar reist u náár Schiphol bereidt u voor op 'problemen' bij de hulpverlening!
Ik ga elk jaar op vakantie naar Tenerife en ben rolstoelgebonden ,en heb nog nooit gekke dingen meegemaakt.word altijd goed geholpen,ook op Schiphol,en in Spanje zeker!Maar ik moet er wel bij zeggen dat ik altijd mijn man bij me heb die mij helpt.
MHoogland .
Goedemiddag,
Ik was net het artikel aan het lezen, over reizen (vliegen in het bijzonder) rechten en plichten voor personen met een beperking en daar viel mij aan op; dat er continu wordt gesproken over "je begeleider" ik vind dit buitengewoon storend, en aanmatigend.
Er zijn genoeg mensen met een beperking die geen begeleiding nodig hebben, en dus, of alleen reizen of zoals ik zelf met partner, vrienden familie. Er wordt maar al te snel van uit gegaan dat iemand met een beperking per definitie begeleiding nodig hebben, dit impliceert dat je als persoon met een beperking je eigen boontjes niet kunt doppen cq niet handelingsbekwaam bent. Dit is dan ook meteen waarom het artikel door mij als aanmatigend wordt ervaren.Daarnaast vind ik dat veiligheid maar al te vaak aangegrepen wordt als drogreden, mensen met een beperking moeten beschermt worden, of we weten niet hoe hier mee om te gaan, dus gooien we het op veiligheid. Uiteraard is dit niet in alle gevallen. Jullie zijn er met open ogen ingetuind, hoe vaak ik mensen niet moet verbeteren als ze over mijn vriend(en) als "begeleiding"spreken is ontelbaar. Ik had van jullie meer verwacht.
Ja dit is een moeilijke kwestie een elektrische rolstoel is wegens gas gevaar niet toegestaan in een vliegtuig. De vliegmaatschappijen hebben het recht te eisen dat iemand die in een rolstoel reist een verzorgende dien mee te nemen. Hulp honden zijn toegestaan, daar is een algemeen besluit over genomen. Maar sommige landen hebben wat tegen honden en zullen ze tegenhouden. Men dient ook de hond onder controle te kunnen houden. Helaas ontbreekt het hier vaak aan. Ik weet dat Amerikaanse wetgeving is, en volgens mij is er ook internationale wetgeving wat betreft personen met een beperking
Hartelijk dank voor je bijdrage Shallandrah. Het is uiteraard niet de bedoeling aanmatigend te zijn maar de term 'begeleider' is in deze context niet door ons bedacht. De wetgeving spreekt op verschillende plekken over het al dan niet verplicht stellen van een begeleider. De Europese Commissie heeft nu ook ingezien dat luchtvaartmaatschappijen er te makkelijk vanuit gaan dat iemand met een beperking niet zelfstandig kan reizen en te snel begeleiding verplicht stelden. Daarom hebben ze in de nieuwe richtlijnen benadrukt dat verminderde mobiliteit op zich geen reden mag zijn om een begeleider te eisen. Ze zijn het dus eens met je kritiek.
wat zou met schadelijke effecten van het vliegen bedoeld worden???
weet iemand wat die kunnen zijn??
Schadelijke effecten van het vliegen?, daar kan - maar daar hoef je niet gehandicapt te zijn - bv mee bedoelt worden dat als je vliegt met een ernstige voorhoofdsholte ontsteking je door de verandering van druk in de cabine [denk aan je oren] meer schade opleveren, zelf heb ik dat ondervonden bij een oorontsteking, dacht dat ik door het dak ging van de pijn bij het opstijgen en landen! Kan me ook voorstellen dat vrouwen die 42 weken zwangerschap een "schadelijke"bevalling ondergaan op 10.000 meter hoogte. Zal ook wel 'gebruikt' worden als 'weigersmoes'.
Het verdient wel aanbeveling dat het cabinepersoneel ietsjes meer weet van EHBOnwel worden. En de Maatschappijen - ook de KLM - een wat uitgebreidere medicijnkast!