Ongezond levende cliënt? Ga het gesprek aan
Als je iemand thuis verzorgt, krijg je al snel een inkijkje in iemand leven. Soms alleen in dat deel van de ziekte of aandoening, soms in veel meer delen - dan je lief is misschien. Maar wat je in elk geval ziet, is hoe iemand leeft en voor zichzelf zorgt.
En dat hoeft je niet altijd aangenaam te treffen. Wat doe je als je iemand dag in dag uit ongezond ziet eten, veel snoep en koek ziet wegwerken of bij wie de frisdrankfles standaard naast de stoel staat? Je ziet het overgewicht letterlijk toeslaan als je langer dan een paar weken bij hem of haar over de vloer komt.
Er kan een reden zijn waarom iemand veel te veel eet, snoept en ongezond in de weer is. Compensatie voor trauma’s, ziekte, verdriet… frustratie, boosheid… Het zijn zelden gelukkige gevoelens waardoor iemand zichzelf zó te kort doet. Het gevoel van ‘het komt toch nooit meer goed’ kan ontzettend dominant zijn in iemands leven. Zelfs zonder dat er sprake is van een regelrechte depressie.
Toekijken?
Toekijken of ingrijpen? En als je ingrijpt, heeft dat effect? Zal je cliënt naar je luisteren? Of ook maar drie woorden van wat je zegt nog eens overwegen als je weg bent?
Wat is er te zeggen voor toekijken? Iedereen is baas over zijn eigen leven en leefstijl, dus waarom zou je je er mee bemoeien? Maar je weet ook dat iemand zichzelf regelrecht het pad op stuurt van overgewicht, obesitas wellicht, hoge bloeddruk, diabetes, en alle andere ellende waarmee mensen te maken kunnen krijgen. De Tv-programma’s laten het uit en te na zien – dik zijn en afvallen is zelfs entertainment geworden.
Bovendien weet je dat mensen tegenwoordig wel ouder worden, maar veel ongezonder zijn dan de vorige generatie. En dat die ongezondheid veel te maken heeft met ongezond leven. Dus als jij toekijkt hoe mevrouw X zichzelf ‘het slechte pad’ op helpt, gaat er toch wel iets knagen…
Ingrijpen
Ingrijpen, het gesprek aangaan? Dat is erg moeilijk, want je voelt je een bemoeial. Probeer het gewoon op een aardige manier. Stel voor het koekje bij de thee vandaag over te slaan. De fles frisdrank te vervangen door een kannetje koel water. Dat zijn voorzichtige stapjes op het pad van de confrontatie. Wordt dat – uiteindelijk - opgepakt, dan een stapje verder gaan. Mevrouw X complimenteren met iets wat ze heeft gedaan (puzzel, breiwerk, boek uit, foto’s geordend). Zij voelt zich dan prettiger, waardoor je voorstellen sneller in goede aarde vallen. Breng een zak appels mee, of ander fruit dat mevrouw eventueel wel wil eten. Eet samen een appeltje met haar (zien eten doet eten) en vertel langs je neus weg iets over de gevolgen van slecht eten. Zo bouw je stapje voor stapje een situatie op waarin je op een gegeven moment haar rechtstreeks kunt aanspreken op haar slechte gewoontes.
Wat vinden jullie? Is bovenstaande aanpak te betuttelend en of is het juist wel de taak van de hulp om zich met de levensstijl van de cliënt bezig te houden? We zijn heel benieuwd naar jullie mening hierover!
Dag Allemaal,
Je kan je ook afvragen of het wel jou plaats is om een ander te sturen. Je kunt een ander nu eenmaal niet gelukkig maken, dat moet ieder voor zichzelf doen. Ongevraagd advies doet vaak pijn ook al zie je dat niet. Want wel hebben allemaal veel ongevraagd advies gekregen gedurende ons leven. En jou ongevraagde advies haakt in op al die pijn in het verleden.
Dus hoe pak je het communicatief aan? Vraag of de suggestie gewenst is of niet. "Mag ik wat opmerken?" Als je daar ja op krijgt dan komt je sugestie veel beter binnen en dan gaan er niet allemaal schilden omhoog. Want je hebt gevraagd of het mocht.
Het is heel verleidelijk om ongevraagd advie te geven, want het laat je 'lekker' of 'belangrijk' voelen. Je voelt je aan de ene kant beter dan de ander en aan de andere kant heb je het gevoel dat je iemand helpt wat ook fijn voelt. Echter bij ongevraagd advies doe je de ander juist kwaad en dat kan de bedoeling niet zijn.
Groet,
Marijn
"Dat is erg moeilijk, want je voelt je een bemoeial."
Dat klopt, want je bent het ook.
Ik ben het met bovenstaande Marijn eens, ongevraagd hulpverlenen is uiterst irritant en wordt niet op prijs gesteld. Het enige wat je kunt doen (als je dat wilt) is inspringen als er een opmerking/vraag komt van de client.
Dan nog blijft het een precair onderwerp, mensen weten echt wel dat ze niet gezond bezig zijn daar hebben ze geen hulpverlening voor nodig.Bovendien kun je je afvragen wat voor hulp je kunt bieden als er een beerput opengetrokken wordt, jij gaat weer naar huis en client blijft achter met deze beerput..
Ik ben het als zorgvrager en zorg professional wel met bovenstaande eens. Ik weet in ieder geval uit ervaring dat ik bijna dagelijks van allerhande mensen, (Sommigen kennen mij niet, anderen kennen mij wel) met ongevraagd advies te maken heb en vind dit uiterst irritant. Het is verleidelijk om ongevraagd advies te geven, mij strijkt het tegen de haren in. Maar vraag ik om advies (meestal van mijn vrienden en niet van mijn zorgverleners) dan sta ik er in ieder geval open voor.
Wat een afgrijselijke betutteling spreekt er uit dit stuk. Wat mij het meest irriteert is dat het schijnbaar normaal is wanneer iemand zorg nodig heeft hij/zij niet meer voor vol wordt aangezien en "gestuurd" moet worden. Er zijn miljoenen mensen die geen zorg afnemen en die net zo ongezond leven. Je gaat toch in de supermarkt ook niet tegen een dikke mevrouw zeggen dat ze die zak diepvriespatat maar beter niet kan kopen omdat het niet zo goed voor haar gezondheid is. Zie je het voor je? Sta je een fles coca cola in te laden en staat er iemand naast je die zegt dat je beter de light versie kan nemen. Laten we alsjeblieft iedereen in zijn waarde laten en vooral diegene die het al moeilijk hebben en afhankelijk zijn van zorgverleners.
In het artikel klinkt het betuttelend. Ik zou het zeker niet zo aanpakken, maar vind wel dat ik een verantwoordelijkheid heb om het onderwerp eens aan te kaarten. Gewoon een gesprek aangaan over wat je waarneemt (zonder daar een oordeel aan te hangen) en vragen hoe de hulpvrager dat ziet. Niet sturend of veroordelend, maar nieuwsgierig en onderzoekend.
De hulpvrager is ten alle tijden degene die beslist of hij/zij advies wil, maar ik denk niet dat advies het belangrijkste is. Het onderwerp aankaarten en kijken of er een wil is om het eens op een andere manier te proberen, is vaak al genoeg. Bovendien is het het beste als ideeën om het anders te doen, vanuit de motivatie van de hulpvrager zelf komen. Als hij/zij wil, kan hij/zij dat vaak wel zelf bedenken.
Ik stel eigenlijk een tegenvraag. Hoe zou de hulpverlener het ervaren als iedereen die je noodgedwongen in je huis moet toelaten zich met alles bemoeit. Ik denk dat ze het zelf ook niet prettig vinden. Je als een onmondig kind behandelen is echt niet prettig. Zeker als je ook nog van hun hulp afhankelijk bent. Verantwoordelijkheid van de hulpverlener waar die zich vaak op beroept is eigenlijk niet de reden. Maar eigenlijk is een onderliggende reden het beter weten dan de cliënt. Dat geeft ook voor de hulpverlener een stukje voldoening.
Ik denk dat niemand op een advies zit te wachten welke kan worden uitgelegd van:'jij hebt makkelijk praten.
Je kunt m.i. de insteek maken: "wat levert het je op"en degene hier over uit laten praten.
Wat zijn de voordelen van het.......vele eten
Vaak op korte termijn, dit werkt ook vreet het ongenoegen maar weg.
Hier kun je een begripvolle houding bij aannemen en dat jij je zorgen maakt
Je mag nadat je dit hebt besproken óók zeggen wat je ziet.
Je mag óók de nadelen aangeven van hoe....dit neemt niet weg dat het 'probleem direct is opgelost.
Er zal verder moeten worden gekeken naar een mogelijk oorzaak/ achtergrond.
Mogelijk kun je voor ( deze verslaving) andere zaken gaan aandragen die mogelijk eenzelfde effect kunnen geven.
De factor tijd zal hierin een grote rol spelen.
Mooie vraag! Ik kom het ook tegen dat mensen door hun manier van leven veel last hebben van kwalen die ze liever niet gehad hadden, maar zich niet bewust waren van de gevolgen van hun manier van leven.
Ik doe nu zelf mee met een actie om 40 dagen geen alcohol te drinken en heb daar voor mijzelf geen koffie en niet snoepen aan toegevoegd.
Ik was er aan toe denk ik om dit te doen, omdat het mij weinig moeite kost en ervan geniet om mijn snoepgedrag en wegeetgedrag achterwegen te laten. Het is 'maar' voor 40 dagen. Daarna zie ik wel weer.
Het bevalt mij zo goed dat ik nog wel even doorga daarna, denk ik nu.
Wat er ook is gebeurd is dat ik mensen aan het denken zet als ik uitleg waarom ik dat doe, als ze ernaar vragen. Soms doen mensen mee, vaak ook niet, allemaal prima want ik geniet ervan dat ik het zo doe.
Ook heb ik een elektrische fiets aangeschaft toen mijn auto versleten was. Ik beweeg nu meer en ben veel buiten op fietsroutes i.p.v op de autoweg en ga vaker met het openbaar vervoer. Daar geniet ik enorm van, ook in de regen met goede regenkleding aan en in de winter met sneeuw. Ik voel mij stoer en fit. Dat laat ik zien aan mensen of ze er naar vragen of niet.
Zelf voorbeeld zijn is volgens mij een goed uitgangspunt om het gesprek aan te gaan zonder ongevraagd advies te geven.
Een client van mij eet ook alleen maar zoetigheid, kanten klaar maaltijden uit de supermarkt. Regelmatig probeerde ik dat te veranderen maar daar werd zij zeer ongelukkig van. Zij komt bijna nooit buiten en slaapt al 10 jaar op de bank in de huiskamer. Ik heb haar door de huisarts laten controleren en de huisarts was heeel tevreden met de uitslagen. Deze wist niets van het eetpatroon. Mijn opmerking over het eetpatroon van mijn client : Ach als ze hier 80 mee geworden vooral doorgaan !
Dus ik heb/kan het loslaten zonder zorgen.