Opvoeden door het goede voorbeeld te geven
De afgelopen weken heb ik een aantal vaders gezien in mijn praktijk. Ze waren zo stoer om de eerste stappen te zetten om een een betere relatie met hun kinderen te krijgen. Het is iets dat ik steeds vaker merk; vaders die meer open staan om de relatie met zoon of dochter te verbeteren. Deze gesprekken hebben mij geïnspireerd om dit artikel te schrijven.
Ik hoor namelijk vaak dat ouders het gevoel hebben dat ze het niet goed doen. Ik hoor ze vaak zeggen: ‘ik geef ook niet altijd het goede voorbeeld’. Deze ouders zijn juist de meest liefdevolle ouders die er zijn, ze ondernemen zelf stappen om de sfeer binnen het gezin te verbeteren en zoeken het probleem niet alleen bij het kind!
Begrip tonen
Dit is misschien wel het belangrijkste voor de liefdevolle opvoeder. Begrip tonen voor jezelf als opvoeder is het begin. En ja, iedereen maakt wel eens fouten. Wanneer je begrip toont naar jezelf in moeilijke situaties binnen het gezin zullen de kinderen dit zien en merken. De eerste verandering begint bij jezelf... Wanneer je jezelf af en toe wat credits en wat meer begrip en ruimte geeft is het ook makkelijker dit richting de buitenwereld te doen. Bovendien voelen kinderen of je ze ‘echt’ begrijpt of dat je maar doet alsof. Daarom is het belangrijk eerst in jezelf te zoeken naar waarom je de situatie van het kind kunt begrijpen.
Ga bijvoorbeeld terug naar je eigen kindertijd. Heb je zelf ooit een vergelijkbare situatie meegemaakt? Wat zit er achter deze reactie van het kind? In bepaalde situaties vinden ouders het moeilijk begrip te tonen; bijvoorbeeld wanneer jouw eigen kind gepest wordt, of wanneer je eigen kind een ander kind heeft gepest... Toch zit hier vaak meer achter. Probeer je er daarom eens samen in te verdiepen.
Soms is het zo dat jij en het kind al zo verwikkeld zijn in de situatie dat het moeilijk is om begrip te tonen, en dat is heel logisch. Je zit er namelijk als gezin midden in en er spelen veel andere factoren mee, bijvoorbeeld eigen emoties als opvoeder. Dan is het toch prettig om iemand anders om advies te vragen. Dit kan een professional zijn maar dit kan ook een collega, een vriend of een goede buur zijn. Zo kom je meestal op nieuwe inzichten die je een stukje dichter bij het begrip naar het kind brengen!
Gevoelens laten zien en bespreken.
Het is bewezen dat gevoeligheid en emoties zeer belangrijk zijn in de relatie tussen een opvoeder en het kind. En het is belangrijk deze gevoelens binnen de ouder-kind relaties uit te spreken. Ook hierin is het de taak aan opvoeders om het goede voorbeeld te geven. Spreek uit wat een bepaalde situatie met je doet. Zeg bijvoorbeeld gewoon dat je geïrriteerd raakt! En bedenk waar dit vandaan komt. Sommige kinderen begrijpen het niet als je alleen maar boos kijkt,of verdrietig bent. Zij hebben het ook nodig dat je die gevoelens uitspreekt en vervolgens uitlegt. Op die manier versterk je jullie band en leer je ze tegelijk iets over het leven.
Wanneer jij als opvoeder het lastig vind emoties te tonen en te bespreken is het een goed idee dit eerst te gaan oefenen. Dan is het natuurlijk het prettigst als je dit kan doen in een veilige omgeving. Het hoeft niet gelijk naar de kinderen toe, je kan bijvoorbeeld ook beginnen dit te oefenen bij je partner. Misschien is het in het begin voor je gevoel wat onnatuurlijk maar dit zal groeien tot iets wat heel normaal is. Blijf communiceren over dingen die zich voor doen.
Ik merk zelf in mijn werk dat het heel goed werkt om uit te spreken wat een bepaalde situatie met je doet. Je bent open en eerlijk en je geeft de ander (het kind of een andere volwassene) de gelegenheid zich verder toe te lichten. Wanneer je dit als opvoeder doet zul je zien dat de kinderen het overnemen. Ze volgen het goede voorbeeld!
Toon jij je gevoelens ook in de relatie met je kinderen? En is het voor jou moeilijk om in verschillende situaties begrip te tonen naar een kind? Begrijp je de situatie dan echt niet of roept het een emotie/herinnering bij je op die je zelf lastig vindt? Ik zou het weer fijn vinden om van jullie te horen.
Wim Zonneveld riep ooit: "Opvoeders zijn stakkers, die tasten in het duister". Hij was geen vader en daarmee op opvoedingsgebied buitenstaander.
Toch denk ik, dat hij gelijk had, al ga ik niet mee met het slachtoffergehalte, dat met deze opmerking gepaard gaat.
Kinderen mogen best merken, dat hun ouders ergens problemen mee hebben, al moeten zij dat niet op hun kind verhalen.
Een leven zonder zorgen bestaat niet en kinderen mogen dat best leren.
Het komt m.i. de relatie ook zeer ten goede als kinderen merken, dat zij hun ouders een zorg zijn. Daaraan ervaren zij echte betrokkenheid, die niet moet uitmonden in een wurgende bemoeizucht;
Daaruit blijkt geen vertrouwen van ouders in hun kinderen en dat hebben zij ook nodig.
Kortom: worstelen met je rol als opvoeder hoort erbij en is positief. Je moet er alleen niet in blijven steken.
Niet iedereen is even goed in staat om zijn gevoelens onder woorden te brengen. Met name beelddenkers hebben daar meer moeite mee, maar zijn zo intuïtief en sensitief ingesteld dat ze aan een half woord genoeg hebben. Juist in situaties waarin deze mensen worden uitgedaagd om er over te praten, slaan zij dicht. In die gevallen is vooral de letterlijk beschermende arm van enorm groot belang.
Aller belangrijkst echter is om je kind niet te betuttelen, een van de dingen waar we tegenwoordig met zijn allen in uitblinken.
Net als bovenstaande schrijver zeg ik het gaat om de betrokkenheid. Hoe je die uit is per persoon verschillend en je moet er niet in blijven hangen, want dat verstikt de ontwikkeling van zowel kind als ouder. Met name de maatschappelijke ontwikkelingen, waarin alles geregistreerd moet zijn baren me daarom zorgen. Het geeft geen ruimte, maar verstikt. Hoe zorgvuldig geregistreerd ook, de interpretatie is verschillend en afhankelijk van de interpreterende persoon.
In plaats van dat we ruimte geven aan elk uniek individu, moeten we steeds meer op elkaar gaan lijken.
Leuk geschreven dit artikel en heel waar. Ik heb zelf veel aan de artikelen in de Ontwaakt bij het opvoeden van mijn kinderen. En inderdaad...je eigen voorbeeld is ontzettend belangrijk. Opvoeden is een hot item heb ik het idee. Er wordt veel over gesproken.
Ik vind het opvoeden met al zijn goede en minder goede kanten prachtig.
Het hele leven is een grote les voor jong en oud. Ik ben zelf tegen het geven van kritiek,ik benoem liever de goede dingen in het leven.Je leert niet alleen in eigen gezin, maar van ieder om je heen. Ik vraag zelf aan de kinderen of zij bij bepaalde zaken hulp nodig hebben, maar snap ik iets niet dan vraag ik ook om hun hulp.Ieder doet op zijn eigen manier zijn/haar best en hier hoor je respect voor te hebben. twee in ons gezin hebben een hoog eq gevoelsmensen en twee een hoog iq rationele mensen en zo kunnen we van elkaar leren,dit brengt evenwicht in het gezin.Twee bekijken het leven van dag tot dag en twee kijken ver vooruit. Het is maar goed ook dat niet iedereen hetzelfde is anders lijkt het net of je van de lopende band af komt als zijnde machine. En we zijn mensen met verschillende (doelen,dromen) hoe mooi kan het zijn. Denk aan de uitspraak ooit een perfect mens ontmoet.Het leven is met vallen en opstaan, anders leef je niet.
Zelf heb ik ondervonden dat kinderen de kleinste verandering in houding van de ouder opmerken. Heb daardoor geleerd mijn emoties te gaan uitten (hoezo leren van je kinderen). Dat heeft wel wat moeite en begeleiding gekosten, maar was de moeite zeker meer dan waard.
Toch denk ik wel dat je als ouder voorzichtig moet zijn welke informatie je wel en niet met het kind deelt. In veel gevallen kun je aangeven dat je een bepaald probleem/moeilijkheid hebt, maar kun je er met kinderen niet ingaan op de inhoud van dat probleem omdat je dan je kinderen opzadeld met problemen die horen bij volwassenen. Diezelfde volwassenen moeten dat dan ook gezamelijk oplossen.
In reactie op Patricia die niet van kritiek houdt: ik houd niet van complimentjes, want daar leer ik niet van en ik ben dol op kritiek, want daarmee kan ik mijn voordeel doen. Als het maar juiste en eerlijke kritiek is.
Veel mensen met een hoog iq leren van verschillen en niet van overeenkomsten en ik heb dat met mijn ook zeer hoge sensititviteit heel erg. Waar mijn ouders faalden, nou, prima! Daaruit weet ik wat ik persé niet wil doen, niet uit een afzetten tegen, maar puur als lering.
Zo is elk mens en ook elk kind anders en als ouders van ze houden, dan is het, volgens mij, oké.
Gevoelens en emoties bespreken met je kinderen oké. Het kan ook veel twijfels oproepen bij het kind. Houdt het overzichtelijk en duidelijk, zorg dat je rots in de branding blijft.