Van uitkering naar zzp’er; overgangsregelingen van het UWV

Een uitkering van het UWV kun je onder bepaalde omstandigheden een tijdje behouden als je voor jezelf wilt beginnen. Zowel vanuit de Werkeloosheidswet (WW) als vanuit arbeidsongeschiktheid biedt het UWV je zo een overgangsperiode tussen de uitkering en het moment dat je weer (gedeeltelijk) op eigen benen staat. In beide gevallen hopen ze het aantrekkelijker te maken voor je om aan de slag te gaan als zelfstandige, zodat je niet meer alleen op een uitkering hoeft te vertrouwen.

Als je er over denkt zzp’er te worden in de zorg of hulpverlening vanuit een uitkering, kan dit een zetje in de juiste richting betekenen. Misschien wil je wel voor jezelf beginnen maar ben je bang dat het mislukt of is de financiële onzekerheid je te groot. Of je weet simpelweg niet waar je moet beginnen. Wat heb je dan aan de overgangsregelingen van het UWV en wat zijn daarbij de valkuilen?

WW

Het UWV kan je toestemming geven om een half jaar uit te trekken voor het opstarten van een onderneming. Dat heeft een aantal voordelen:

-Je kan je uitkering behouden als voorschot

-Je hoeft dan in deze periode niet verplicht te solliciteren

-Het is ook mogelijk om tegelijk een starterskrediet aan te vragen als je uitkering wordt doorbetaald; voor zo'n lening kun je bij de gemeente aankloppen

-In plaats van een voorschot kun je er ook voor kiezen om de uitkering te verminderen voor alle uren (dus ook de onbetaalde) die je aan je eigen bedrijf besteed; die uren moet je dan wel verantwoorden aan het UWV (en eventueel de belastingdienst) en de verlaging is definitief.

Om gebruik te maken van deze regeling moet je aan een aantal voorwaarden voldoen en er zitten wat haken en ogen aan:

-De uitkering is slechts een voorschot; het geld dat je met je onderneming verdient, kan na twee jaar worden verrekend met de uitkering die je voor het eerste half jaar gekregen hebt. Met de rekenhulp op de website van het UWV kun je zelf een uitrekenen hoeveel je eventueel moet terugbetalen.

-Je krijgt een ‘werkcoach’ (behalve als je leraar was of in overheidsdienst werkte, dan is je ex-werkgever verantwoordelijk) die je kan helpen met het opstarten van de onderneming; deze werkcoach is echter ook degene die bepaalt in hoeverre je in aanmerking komt voor de genoemde regeling.

-Je bedrijf moet volgens de werkcoach levensvatbaar zijn; om dit te beoordelen kan ook een extern bedrijf in worden geschakeld, zorg dus dat je een goed plan hebt!

-Als je gekozen hebt voor een verlaging van je uitkering hoef niet bang te zijn dat je later geld terug moet betalen en in dat geval kun je ook na het eerste half jaar nog gewoon WW krijgen voor het deel dat je niet aan je onderneming besteed. Je hebt hiervoor ook geen toestemming nodig van een werkcoach.

Arbeidsongeschiktheid

Ook als je een uitkering krijgt omdat je (gedeeltelijk) arbeidsongeschikt bent, biedt het UWV je soms de kans om een eigen onderneming te starten met behoud van een aantal voordelen. Als je een WGA (werkhervatting gedeeltelijk arbeidsgeschikten), WAO, Wajong of WAZ (Wet arbeidsongeschiktheid zelfstandigen) uitkering ontvangt kan het UWV de start van je bedrijfje zien als onderdeel van je re-integratie. Overigens gelden ook hier andere regels voor leraren en overheidswerknemers.

-Je kan professionele begeleiding vergoed krijgen tijdens de ‘oriëntatiefase’; als onderdeel van je ‘individuele re-integratie overeenkomst’ (IRO) kan je hulp krijgen bij het onderzoeken van en voorbereiden op het ondernemerschap.

-Tijdens die voorbereiding loopt je uitkering door.

-Je kunt mogelijk een starterskrediet van de UWV krijgen; een lening om je op weg te helpen.

-Er kunnen aanpassingen gedaan kunnen worden aan je werkplek; zodat je ook met een beperking kan functioneren.

-Als je bedrijf eenmaal gestart is wordt je uitkering verlaagd; hierbij wordt rekening gehouden met je inkomsten zodat je wel eigen geld verdient, zonder dat je er op achteruit hoeft te gaan.

-Als je minder verdient dan de arbeidsdeskundige vooraf heeft ingeschat kan je inkomen worden aangevuld; deze ‘inkomenssuppletie’ vraag je aan bij het UWV.

-Mocht je het toch niet volhouden dan krijg je je oude uitkering weer terug; zowel wanneer het bedrijf niet levensvatbaar blijkt als wanneer je weer ziek(er) wordt.

Andere hulp

Los van de opties bij het UWV, waarvoor je direct met hen contact kunt opnemen, is er ook via andere wegen vaak hulp te krijgen bij het opstarten van een bedrijfje. Als je bijvoorbeeld een bijstandsuitkering ontvangt, is er misschien via je gemeente een starterskrediet of andere lening beschikbaar vanuit de ‘Bijstand voor zelfstandige’. In sommige gevallen heb je hier ook iets aan als je al langer ondernemer bent en in financiële moeilijkheden komt. Ook microfinanciering behoort tot de mogelijkheden, evenals hulp bij het opstellen van een ondernemingsplan.

Ook op onze eigen website is genoeg informatie te vinden over waar je aan moet denken als zzp’er in de zorg, zeker als je net begint. Hopelijk wordt het met deze handvatten aantrekkelijker om als zelfstandige aan de slag te gaan in de hulpverlening. Zodat jij werk doet dat uitdagend en bevredigend is, en hulpvragers goede zzp’ers krijgen die voor hen kunnen zorgen.