De Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg (Wkkgz) voor zzp'ers

Wat is de Wkkgz?

De Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg (Wkkgz) is de belangrijkste kwaliteitswet voor de gezondheidszorg. Het doel van deze wet is dat mensen goede en veilige zorg ontvangen. In de Wkkgz staan de eisen beschreven waaraan alle zorgaanbieders, groot en klein, moeten voldoen. Dit geldt dus ook voor zzp'ers in de zorg.

Wie valt onder de Wkkgz?

Zzp'ers in de zorg vallen onder de Wkkgz als zij met hun handelen een cliënt lichamelijke of geestelijke schade kunnen toebrengen. Dit is in de meeste gevallen zo. Zzp'ers zijn zelf verantwoordelijk om te bepalen of ze onder de Wkkgz vallen. Bij twijfel kan de Wkkgz-zelftest uitkomst bieden.

Als zorgverlener val je onder de Wet Kwaliteit, Klachten en Geschillen in de Zorg (Wkkgz) zodra je individuele gezondheidszorg verleent. Dit geldt voor alle zorgsectoren, inclusief de GGZ en VG-sector. Alleen de Jeugdzorg en Wmo zijn uitgezonderd van de Wkkgz, al valt Jeugdzorg wel onder de Wtza en de bijbehorende meldplicht.

Registratie en identificatie

De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) werkt samen met de Kamer van Koophandel om zorgaanbieders te identificeren. Bij inschrijving kies je specifieke SBI-codes voor de zorg. De IGJ ontvangt hiervan automatisch een melding en nodigt je uit voor de Wtza-meldplicht.

Wkkgz-eisen voor zzp'ers

Zzp'ers in de zorg moeten kunnen aantonen dat ze aan de volgende eisen voldoen:

1. Zorgverlening is aantoonbaar veilig, doelmatig en cliëntgericht, met goede registratie
2. Juiste materialen en middelen zijn aanwezig voor zorgverlening
3. Samenwerking met kundige collega's
4. Kwaliteits- en veiligheidscontroles apparatuur op orde
5. Lerende houding als professional en een kwaliteitssysteem
6. Meldcode huiselijk geweld of kindermishandeling volgen
7. Procedure Veilig Incidenten Melden (VIM) of Melding Incidenten Cliënten (MIC), met oog voor privacy cliënt
8. Open informatievoorziening over andere zorgaanbieders voor keuzevrijheid cliënt
9. Melden grote incidenten, geweld, calamiteiten en disfunctionerende zorgverleners bij Inspectie
10. Klachtenregeling
11. Goede en zorgvuldige afhandeling van klachten, met klachtenfunctionaris en aansluiting Geschilleninstantie

Verplichtingen zzp'ers

Zzp'ers in de zorg moeten de volgende zaken op orde hebben:

• Registratie Zorgaanbiedersportaal (LRZa)
• Meldplicht indien gestart na 1-1-2022
• Aansluiting klachtenportaal, incl. klachtenfunctionaris, Geschillencommissie Wkkgz, Klachtencommissie Jeugdwet
• Registratie en goede afhandeling incidenten
• Opleidingsplan
• Zorgdossier
• AVG-eisen en beleid datalek
• Risico-inventarisatie
• Medicatiebeleid
• Jaarlijkse intervisie en reflectie
• Tevredenheidsonderzoek opdrachtgevers
• Bedrijfsprofiel met missie, visie, inclusie-/exclusiecriteria cliënten
• Leidraad Veilige Zorgrelatie
• Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling
• Overzichtelijke documentstructuur
• Houding van leren en verbeteren

Zelf doen of uitbesteden

Afhankelijk van de situatie hoeven zzp'ers niet altijd alles zelf op orde te hebben:

• Zzp'ers met eigen cliënten hebben meer risico's en moeten meer zelf regelen
• Zzp'ers als onderaannemer kunnen bepaalde zaken bij de opdrachtgever beleggen, mits vastgelegd in een overeenkomst

De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) hanteert namelijk 'risico gestuurd toezicht', afhankelijk van de risico's van het werk.

Kortom, zzp'ers moeten de Wkkgz toepassen of uitleggen hoe ze de eisen anders hebben geregeld. Er zijn twee opties:

1. Zelf alle Wkkgz-eisen op orde hebben en vastleggen
2. Deels zelf regelen, deels overdragen aan opdrachtgever via overeenkomst

Relatie Wkkgz en Wtza

Invoering Wtza per 1-1-2022:

• Verplichte melding alle zorgaanbieders, incl. zzp'ers, bij IGJ
• Bestaande aanbieders tot 1-7-2022 de tijd
• Bij melding volgt vragenlijst over naleving Wkkgz

Noodzaak Wtza:

• Wkkgz uit 2016 onvoldoende nageleefd, vooral door nieuwe zorgaanbieders zoals zzp'ers
• Controles: 95% voldeed niet
• Wtza dwingt via meldplicht tot stilstaan bij Wkkgz-eisen

Samenwerking IGJ en KvK:

• Bij KvK-inschrijving met zorg-SBI-code: melding aan IGJ
• Uitnodiging tot aanmelding door IGJ

Toezicht door IGJ

• IGJ ziet toe op naleving Wkkgz door alle zorgaanbieders, incl. zzp'ers
• Zowel zzp'ers met eigen cliënten als zzp'ers als onderaannemer
• Nieuwe zzp'ers: verplichte aanmelding en vragenlijst Wkkgz-naleving
• Steekproeven onder beide groepen zzp'ers

Doel Wtza en Wkkgz:

• Borging kwaliteit van zorg
• Verplichting zorgaanbieders eigen kwaliteit te bewaken, beheersen en verbeteren
• Geldt voor zorginstellingen én solistisch werkende zorgverleners